Zdecydowana większość ludzi pija kawę, ale kto z nas zastanawiał się tak naprawdę co pije dokładnie, a ściślej rzecz biorąc, jaki gatunek kawy? Pewnie większości obiło się o uszy, że występują dwa gatunki, Arabica oraz Robusta. I rzeczywiście, to właśnie one są aktualnie najbardziej popularnymi odmianami i zdecydowanie zdominowały rynek kawy na świecie. Czym się różnią, jakie są ich cechy – na te pytania chciałbym właśnie odpowiedzieć w tym artykule.
Kawa do biura Arabica (zwana też kawą arabską) to zdecydowanie najpopularniejszy rodzaj kawy, szacuje się, że dostarcza on około 70% – 90% światowej produkcji. Jest to gatunek z rodziny marzanowatych, a wywodzi się z takich terenów jak Abisynia, Mozambik i kraina Wielkich Jezior Afrykańskich (Jezioro Wiktorii, Jezioro Alberta, Jezioro Edwarda, Tanganika, Kiwu – w Afryce Wschodniej). Obecnie jest uprawiana w strefie międzyzwrotnikowej Ameryki Południowej, Afryki oraz na Jawie, Sumatrze i Cejlonie. Sam krzew może dorastać nawet do 5 metrów wysokości i owocuje przez cały rok (owoce to czerwony pestkowiec, z dwoma pestkami). Wróćmy jednak do tego, co pewnie interesuje najbardziej miłośników kawy, czyli do właściwości smakowych. Arabica w porównaniu do Robusty zawiera mniej kofeiny (około 1% – 1,7 %), charakteryzuje się natomiast znakomitym smakiem. Napar jest niezwykle aromatyczny, delikatny (mniej gorzki od robusty), lekko kwaskowaty i często, zależnie od odmiany, można w nim wyczuć czekoladowo-orzechowe, a nawet owocowe akcenty.
Kawa do biura Arabica (zwana też kawą arabską) to zdecydowanie najpopularniejszy rodzaj kawy, szacuje się, że dostarcza on około 70% – 90% światowej produkcji. Jest to gatunek z rodziny marzanowatych, a wywodzi się z takich terenów jak Abisynia, Mozambik i kraina Wielkich Jezior Afrykańskich (Jezioro Wiktorii, Jezioro Alberta, Jezioro Edwarda, Tanganika, Kiwu – w Afryce Wschodniej). Obecnie jest uprawiana w strefie międzyzwrotnikowej Ameryki Południowej, Afryki oraz na Jawie, Sumatrze i Cejlonie. Sam krzew może dorastać nawet do 5 metrów wysokości i owocuje przez cały rok (owoce to czerwony pestkowiec, z dwoma pestkami). Wróćmy jednak do tego, co pewnie interesuje najbardziej miłośników kawy, czyli do właściwości smakowych. Arabica w porównaniu do Robusty zawiera mniej kofeiny (około 1% – 1,7 %), charakteryzuje się natomiast znakomitym smakiem. Napar jest niezwykle aromatyczny, delikatny (mniej gorzki od robusty), lekko kwaskowaty i często, zależnie od odmiany, można w nim wyczuć czekoladowo-orzechowe, a nawet owocowe akcenty.
Uważa się, że to
najszlachetniejszy gatunek kawy, jest on jednak dosyć trudny, żeby nie
powiedzieć kapryśny w uprawie. Plantacja powinna być położona na wysokości od
około 900 metrów do 2000 nad poziomem morza, temperatura powietrza musi
oscylować w granicach 15 -30 stopni, nie wspominając o odpowiedniej sumie
opadów. Arabica jest też trudniejsza w uprawie, ponieważ jest bardziej podatna
na choroby od Robusty, w zamian jest jednak szlachetniejsza w smaku.
Skoro wspomnieliśmy o Robuście, to warto też napisać czym charakteryzuje się ten gatunek kawy. Jej inna nazwa to kawa kongijska, wywodzi się z Afryki, ale obecnie poza nią jest też uprawiana w innych miejscach, na przykład w Wietnamie. Jej uprawa jest prostsza niż Arabiki, ponieważ szybciej rośnie, wcześniej wydaje owoce oraz jest zdecydowanie odporniejsza na wahania klimatu, choroby i pasożyty. Poza tym plon z jednego hektara jest wyższy w przypadku właśnie Robusty. Jeśli chodzi o walory smakowe, to ze względu na wysoką zawartość kofeiny w ziarnach (od 1.7% - od 4%) jest bardziej gorzka, charakteryzuje się ostrzejszym, zdecydowanym smakiem. Poza tym jest wyraźnie kwaśniejsza od Robusty. Jako ciekawostkę można dodać, że odmian Robusty jest tylko kilka, co nie jest wielką liczbą w porównaniu do Arabiki, która posiada aż dwadzieścia odmian.
Jak pisałem, w charakterystyce obydwu gatunków kawy występują pewne różnice, więc wybierając kawę musimy się zastanowić, czy zależy nam przede wszystkim na smaku, czy może ważniejsze są dla nas właściwości pobudzające kawy. W sklepach oprócz 100% Arabiki, czy Robusty, możemy trafić na mieszanki tych gatunków, więc każdy pewnie znajdzie coś pod swoje preferencje. Na przykład znakomita „włoska kawa” to mieszanka tych gatunków w stosunku ilościowym 1 do 1, albo 7 do 3. Oprócz dwóch najpopularniejszych gatunków kawy, możemy jako uzupełnienie wspomnieć jeszcze o trzecim, Liberica (1% -2% światowej produkcji ziaren), ze względu jednak na jej niewielkie walory smakowe, używana jest przede wszystkim do mieszanek, aby obniżyć koszt produkcji.
